خیلی از اوقات افراد از عدم اثربخشی فرایند درمان خود شاکی هستند. آنان باور دارند که تراپی به اندازه کافی برای‌شان اثربخش نبوده است. آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که چرا گاهی اوقات تراپی به بن‌بست می‌خورد؟ به نظرتان چه عواملی در اثربخش‌نبودن تراپی موثرند؟ ما در این مقاله به معرفی پنج مورد از مهم‌ترین دلایل عدم اثربخشی تراپی می‌پردازیم.
دلایل عدم اثربخشی تراپی
دانش و مهارت کم درمانگر
تراپی فرایند بسیار پیچیده‌ای است و به دانش و مهارت زیادی نیاز دارد. یک درمانگر باید بتواند مطالعات خود را مدام به‌روز کند و در کارگاه‌های زیادی برای کسب مهارت شرکت کند. از همه مهم‌تر نیز یک درمانگر باید قبل از هرچیزی فرایند درمان خود را شروع کرده باشد. یک مورد مهم دیگر اینکه یک درمانگر نمی‌تواند در همه حوزه‌ها موثر عمل کند و در یک یا چند حوزه خاص می‌تواند به دیگران کمک کند. همه این عوامل به عنوان محدودیت‌های درمانگر شناخته می‌شوند و ضعف درمانگر در هر کدام از این موارد می‌تواند بر اثربخشی درمان به‌شدت تاثیر بگذارد.
مقاومت و عدم مشغولیت مراجع در درمان
گاهی اوقات نیز ما به عنوان مراجع مقاومت زیادی به درمان نشان می‌دهیم. تغییر کار ساده‌ای نیست و از آنجایی که در فرایند درمان با مسائل بسیار پیچیده‌ای روبرو می‌شویم، روان ما نسبت به تغییر مقاومت می‌کند. این مقاومت می‌تواند در شکل‌های مختلفی خود را نشان دهد و جلوی مشغولیت مراجع در درمان را بگیرد. گذر از این مقاومت و مشغولیت دوطرفه مراجع و درمانگر در درمان به تلاش مستمر هردوی آنان نیازمند است.
سازگار نبودن درمانگر و مراجع با یکدیگر
گاهی اوقات مراجع و درمانگر صرفا برای یکدیگر مناسب نیستند و به اصطلاح می‌گویند آن‌ها فیتِ بدی برای یکدیگر هستند(Bad fit). در این مورد ضروری است که بدانیم سازگاری بین درمانگر و مراجع در نتیجه درمان بسیار مهم است و اینکه دو طرف بتوانند با یکدیگر یک پیوند تشکیل دهند بسیار مهم است. در واقع گاهی اوقات اصلا مسئله بی‌مهارتی درمانگر یا مقاومت مراجع نیست، بلکه مسئله این است که درمانگر و مراجع برای یکدیگر مناسب نیستند و نمی‌توانند پیوند مناسبی با یکدیگر شکل دهند.
به اندازه کافی به روند درمان زمان نمی‌دهید
گاهی اوقات نیز ما با اختصاص زمانی کم به‌دنبال تغییرات جدی هستیم. درمان فرایند پیچیده‌ای است و به وقت کافی نیاز دارد. گاهی اوقات افراد با دو سه جلسه تراپی انتطار تغییرات بزرگی را دارند و عدم‌برآورده‌شدن این انتظار باعث ناامیدی آنان از درمان می‌شود.
انتظارات غیرواقع‌گرایانه از تراپی
در آخرین مورد نیز باید به انتظارات غیرواقع‌بینانه از درمان اشاره کنیم. فراموش نکنید که زندگی اساسا مسئله‌ای بسیار سخت و پیچیده است. ما به عنوان یک انسان ابعاد فلسفی، اجتماعی، فرهنگی خود را داریم و نباید از تراپی انتظار داشته باشیم که زندگی ما را زیر و رو کند. یا رنج زندگی را به‌کل از بین ببرد. نهایت کمک تراپی قدرتمندتر کردن ما برای مواجهه بهتر با این رنج‌هاست.
تجربه کردن نوعی از تراپی که با شخصیت شما سازگار نیست
یکی از دلایل نتیجه نگرفتن از مشاوره سازگار نبودن شیوه تراپی با شخصیت شما است. برای مثال اگر شما یک فرد تحلیل‌گر باشید، ممکن است روانکاوی شما را به سمت نشخوار فکری براند. در صورتی که درمان مبتی بر ذهن‌آگاهی می‌تواند روی شما اثرگذار باشد. از سوی دیگر اگر شما یک فرد احساساتی باشید، رفتار درمانی دیالیتیکی می‌تواند برای شما اثرگذارتر باشد.
عدم صداقت با درمانگر
برخی از ما در زمان شروع درمان به شدت احساس تنهایی می‌کنیم و نمی‌توانیم با دیگران ارتباط سالم برقرار کنیم. به همین دلیل ممکن است در فرآیند درمان در مورد چالش‌های خود صحبت نکنیم و بیشتر به جنبه خوبی بپردازیم که ممکن است بخشی از آن ساختگی باشد. در واقع فقط صداقت است که سبب موفقیت درمان می‌شود. زیرا در زمانی که دروغ می‌گوییم، درمانگر متوجه آن نیست. در چنین شرایط شاید تغییر درمانگر و تاکید روی اینکه با او و خود صداقت زنید می‌تواند گزینه مناسبی به حساب آید.
احتمال نیاز به درمان تخصصی‌تر به دلیل اختلالات شخصیتی
افرادی که به درمان مقاومت دارند لازم است خود را در معرض درمان‌های تخصصی‌تر قرار دهند. وجود تروماهای عمیق سبب می‌شود تا فرد درگیر اختلالات شخصیتی شود. در چنین شرایطی به سراغ درمان‌های تخصصی‌تر رفتن به فرد کمک می‌کند تا در فضایی مناسب و نتیجه‌بخش درمانش را دنبال کند. برای مثال افرادی که درگیر اختلالات شخصیتی هستند با درمان‌هایی مانند طرح‌واره درمانی بهبود پیدا می‌کنند.
سخن نهایی
ما در این مقاله به دلایل عدم اثربخشی تراپی پرداختیم. تراپی یک فرایند پیچیده است و به درمانگر و مهارتش، مراجع و میزان مقاومتش، ارتباط بین این دو و زمان صرف‌شده بستگی دارد. از این گذشته نیز ما باید ابعاد مختلف خود و پیچیدگی زندگی را به رسمیت بشناسیم و انتظار نداشته باشیم که با روان‌درمانی فردی بر همه مشکلات زندگی فائق شویم.
مداینفینیت را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
اینستاگرام | فیسبوک | ایکس | یوتیوب | لینکدین
