گس‌لایتینگ(Gaslighting) یا تکنیک چراغ گاز نوعی دستکاری روانشناختی است که در آن فرد به سلامت عقلی و عاطفی خود شک می‌کند. گس‌لایتینگ نوعی کنترل روانی بر افراد با دستکاری احساسات آنان است. این تکنیک باعث می‌شود که افراد نسبت به باورها و رفتارهای خود به شک و دودلی بیفتند و خود را زیر سوال ببرند. این پدیده در روابط مختلف بسیار رایج است و افراد برای دستیابی به مقاصد خود از این تکنیک استفاده می‌کنند. اما این موضوع صرفا مختص دیگران نیست و ما خود نیز گاهی اوقات به دستکاری روانی خود می‌پردازیم. ما در ادامه به چهار نشانه از اینکه شما یک «گس‌لایتر» درونی دارید می‌پردازیم.
نشانه‌های یک گس‌لایتر درونی
مدام خود را تحقیر می‌کنید
خیلی اوقات صدایی در ذهن ما پخش می‌شود که ما را زشت، احمق، ناتوان و ضعیف خطاب می‌کنند. گاهی اوقات این صدا به‌قدری بلند و پرتکرار می‌شود که ما به صورت کلی وجود خود را زیر سوال می‌بریم و به خود به عنوان فردی حقیر و ناتوان نگاه می‌کنیم. گس‌لایتینگِ خود باعث می‌شود که هیچ‌گونه اعتماد به نفسی برای فرد باقی نماند. چنین فردی مدام به خود شک می‌کند و خود را در هیچ‌زمینه‌ای توانمند نمی‌داند.
مدام احساسات‌‌تان را کم‌اهمیت جلوه می‌دهید
یکی دیگر از نشانه‌هایی که حاکی از گس‌لایتینگِ خود است، بی‌ارزش‌سازی احساسات است. در چنین شرایطی فرد احساسات خود را به رسمیت نمی‌شناسد و آن‌ها را زیر سوال می‌برد. گس‌لایتینگ باعث می‌شود که فرد به اصالت احساسات خود شک کند و به‌دنبال حذف آن‌ها باشد. در چنین شرایطی فرد اصلا به صدای احساسات خود اهمیت نمی‌دهد و مدام در حال نادیده‌گرفتن آن‌ها است.
نقاط قوت خود را بی‌اهمیت جلوه می‌دهید
از دیگر نشانه‌های گس‌لایتینگِ خود این است که فرد مدام نقاط قوت خود را زیر سوال می‌برد. در واقع چنین فردی مدام با دید منفی به نقاط قوت خود نگاه می‌کند و آن‌ها را بی اهمیت می‌شمرد. برای مثال با خود می‌گوید که دیگران از او بهتر هستند و او هیچ ویژگی خاص و متمایزی ندارند.
دائما ادراک خود از جهان را زیر سوال می‌برید
چهارمین نشانه از گس‌لایتینگ خود این است که فرد مدام ادراک و قضاوت‌های خود را زیر سوال می‌برد. در چنین شرایطی فرد معمولاً اعتماد کمی به خود و نظراتش دارد و همواره فکر می‌کند که در اشتباه است. چنین فردی دائما احساس اشتباهی‌بودن می‌کند و گمان می‌کند که همه باورها و قضاوت‌هایش اشتباه هستند.
سخن نهایی
ما در این مقاله به معرفی چهار نشانه از اینکه یک گس‌لایتر درونی دارید پرداختیم. گس‌لایتینگ به معنی دستکاری روانی دیگران است. گاهی اوقات ما این‌کار را با خود انجام می‌دهیم. از مهمترین نشانه‌های گس‌لایتینگِ خود می‌توان به تحقیر دائمی خود، بی‌ارزش‌سازی احساسات و نقاط قوت و زیر سوال بردن ادراکات خود اشاره کرد.
