همه ما بارها در رابطه با دلایل رفتار دیگران کنجکاو شدهایم. احتمالا بارها از خود پرسیده اید که فلان شخص چرا فلان کار را کرد؟! چرا آنطور رفتار کرد؟ چرا آن حرفها را زد؟ قصدش از انجام آن کارها چه بود؟ پاسخ همه این سوالات به انگیزههای ما برمیگردد. اما انگیزه چیست؟ آیا انواع مختلفی دارد؟ ما در این مقاله به معرفی انگیزه و انواع مختلف آن میپردازیم.
انگیزه چیست؟
انگیزه نیرویی است که به رفتار ما جهت و هدف میدهد. انگیزه همانطور که از نامش پیدا است برانگیزاننده رفتارهای مختلف است. در واقع انگیزه عاملی است که باعث میشود ما بعضی از رفتارها را انجام دهیم و بعضی دیگر را انجام ندهیم. انگیزهها بهشدت پیچیده و درهمتنیدهاند. در واقعبهسادگی نمیتوان گفت که رفتار افراد صرفا یک انگیزه دارد و هر رفتار میتواند برخاسته از انگیزههای خودآگاه و ناخودآگاه زیادی باشد.
انواع مختلف آن
بهصورت کلی میتوان انگیزهها را به دو دسته درونی و بیرونی تقسیم کرد. البته این دستهبندی هم با سادهسازی همراه است چرا که انگیزههایدرونی و بیرونی بهشدت در هم تنیده شدهاند و به سادگی نمیتوان آنها را کاملا از هم جدا کرد. در ادامه ما به شش مورد از انگیزههای درونی و بیرونی که به رفتار انسانها شکلو جهت میدهند میپردازیم.
انگیزه فیزیولوژیک
انگیزههای فیزیولوژیک همانطور که از نامشان پیدا است مرتبط با نیازهای فیزیکی ما هستند. در واقع خیلی اوقات این نیازهای فیزیولوژیکی ما هستند که رفتار ما را شکل میدهند. از جمله مهمترین این نیازها میتوان به گرسنگی، تشنگی و نیازهای جنسی اشاره کرد.
انگیزه شایستگی
احساس شایستگی یکی از نیازهای اساسی ما است. هر کدام از ما دوست داریم که فردی شایسته و ارزشمند بهنظر برسیم. به همین خاطربسیاری از رفتارهای ما برای اثبات شایستگی و ارزشمندی درونی ما هستند. در واقع میل به شایسته، کافی و ارزشمند بودن بسیاری ازرفتارهای ما را تحتتاثیر قرار میدهد.
تعیین اهداف و هدفگذاری برای توسعه مهارتها و شایستگیها بسیار اثرگذار است. هدفهای مشخص و قابل اندازهگیری به افراد کمک میکند تا انگیزه شایستگی خود را حفظ کرده و به سمت بهبود عملکرد شخصی حرکت کنند.
انگیزه نگرش
رفتارهای ما بهشدت تحتتاثیر نگرش ما هستند. در واقع اینکه ما چه ذهنیتی داریم و چگونه فکر میکنیم یک عامل بسیار مهم در رفتارهای ماست . به همین خاطر نگرش را میتوان به عنوان یکی از نیروهای شکلدهنده رفتار معرفی کرد.
اهداف شخصی و آرزوها نقش بسیار مهمی در ایجاد انگیزه نگرش دارند. انگیزه نگرش معمولاً زمانی به وجود میآید که فرد اهداف خود را مشخص کرده و به سمت دستیابی به آنها حرکت میکند. موانع و مشکلات ممکن است تأثیر منفی یا مثبتی بر روی انگیزه نگرش داشته باشند.
یادگیری مهارتهای مدیریت انگیزه میتواند به افراد کمک کند تا انگیزه نگرش خود را حفظ کرده و در مسیر دستیابی به اهدافشان پیش بروند. فراموش نکنید که انگیزه نگرش نمیتواند همیشه ثابت باشد و ممکن است به مشکلاتی مثل افت انگیزه، عدم تمرکز، یا از دست دادن انگیزه مرتبط با اهداف منجر شود.
انگیزه پاداش
بسیاری از رفتارهای ما برای بهدست آوردن پاداشهای مختلف مانند پول و ثروت و شهرت هستند. پاداشها نقش بسیار مهمی در رفتار ما دارند واینکه ما چه کاری را انجام دهیم و چهکاری را انجام ندهیم بهشدت وابسته به پاداشها و تنبیههای احتمالی است. به همین خاطر پاداش را بایدیکی از انگیزههای اصلی انسانها دانست.
پاداشها میتوانند مختلف باشند و شامل اموری مانند پول، ترفندهای مالی، ترفندهای غیرمالی (مانند تعریفها، تشویقها، تعریف از دیگران و…) و حتی تجربه لذت و خرسندی از انجام کار باشند. انگیزه پاداش ممکن است به مشکلاتی مانند وابستگی به پاداش، ایجاد رفتارهای کوتاهمدت با توجه به نتایج فوری، و کاهش انگیزه در صورت عدم دستیابی به پاداش منجر شود.
انگیزه پیوند اجتماعی
ما انسانها به عنوان موجوداتی اجتماعی به پیوندها و ارتباطات اجتماعی نیازمند هستیم. به همین خاطر خیلی از رفتارهایی که ما انجام میدهیمبا هدف گرفتن تایید اجتماعی و پذیرفتهشدن در حلقههای اجتماعی مختلف انجام میشوند. از همینرو پیوند و اتصال اجتماعی را میتوان یکی ازمهمترین انگیزههای انسانها معرفی کرد.
انگیزه پیوند اجتماعی میتواند از طریق ایجاد احترام، همدلی، و حس ارتباط انسانی با دیگران تقویت شود. این احساسات میتوانند مبتنی بر ارتباطات مثبت و احترام متقابل باشند.
مطالعات نشان میدهد که ارتقاء انگیزه پیوند اجتماعی میتواند به تعداد زیادی فواید اجتماعی و روانی منجر شود. از جمله این فواید میتوان به افزایش خودکارآمدی، کاهش انزوا، و افزایش رضایت از زندگی اشاره کرد.
انگیزه قدرت
قدرت بهما حس برتری و کنترل میدهد. زمانی که اوضاع تحت کنترل باشد ما احساس امنیت بیشتری میکنیم. بسیاری از رفتارهای آدمی برای کسب قدرت و پیروز شدن در رقابت با دیگران انجام میشوند. به همین دلیل انگیزه کسب قدرت را نیز باید یکی از انگیزههای مهم آدمی بهشمارآورد.
سخن نهایی
ما در این مقاله به معرفی انگیزه و انواع مختلف آن پرداختیم. انگیزه نیروی شکلدهنده و جهتدهنده رفتار است و انواع مختلفی دارد. از مهمترین انواع انگیزه میتوان به انگیزههای فیزیولوژیک، شایستگی، نگرش، پاداش، پیوند اجتماعی و قدرت اشاره کرد. اگر در روند مهاجرت خود با مشکلاتی مرتبط با نیروی انگیزه مواجه شدهاید در مشاوران و روانپزشکان مداینفینیت میتوانند به شما کمک کنند.
مداینفینیت را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید
اینستاگرام | فیسبوک | ایکس | یوتیوب | لینکدین