افراد در روابط عاطفی الگوهای رفتاری ناسالم زیادی را نشان میدهند. شناخت این الگوهای ناسالم به ما کمک میکند که راحتتر آنها را درخود شناسایی کنیم. شناخت این الگوها همچنین میتوانند به ما بفهماند که طرف مقابلمان الگوهای ارتباطی سالمی را برای ارتباط با ما اتخاذنکرده است. این شناخت به ما کمک میکند تصمیمات بهتری در روابط بگیریم. در نتیجه آسیب کمتری از رابطه ناسالم میبینیم. ما در این مقالهپنج مورد از مهمترین الگوها و نشانههای روابط ناسالم را معرفی میکنیم.
الگو و نشانههای روابط ناسالم
دیوارکشی یکی از نشانههای روابط ناسالم
دیوارکشی به معنای قطع ارتباط و عدم گفتوگو است. افرادی که این الگوی رفتاری ناسالم را دارند بهجای گفتوگوی بالغانه بین خودشان و طرفمقابل دیوار میکشند. برای مثال برای مدتی اصلا با پارتنرشان حرف نمیزنند، تماسها و پیامهایشان را بیجواب میگذارند. حتی اقدامی برایحل مشکلات نمیکنند. در واقع واکنش این افراد به مشکلات اجتناب از یکدیگر و فاصلهگرفتن از یکدیگر است. این واکنش جدا از اینکه یک دیوارسرد بین آن دو ایجاد میکند، باعث میشود که مشکلات آنها روز به روز بیشتر تلانبار شود.
تحقیر و برچسبزنی
از دیگر رفتارهای مخرب در رابطه تحقیر و برچسبزنی به طرف مقابل است. این افراد نمیتوانند خشم خود را مدیریت کنند. با هر چالشی بهتحقیر و سرزنش پارتنرشان میپردازند. در ادامه نیز با زدن برچسبهایی مثل حساس، حسود و شکاک توپ را کاملا به زمین طرف مقابلمیاندازند و تمام مشکلات را در یک برچسب خلاصه میکنند.
عدم مسئولیتپذیری
یک الگوی رفتاری ناسالم دیگر این است که فرد اصلا مسئولیت اشتباهاتش را نمیپذیرد. در رابطه با این افراد شما همواره «آدم بده» داستانهستید. در نتیجه همه تقصیرات بر گردن شما است. این افراد کاملا تدافعی رفتار میکنند. از آنجایی که هیچ مسئولیتی را نمیپذیرند فرصتاصلاح رابطه را نیز از ما میگیرند. به همین خاطر است که عدم مسئولیت پذیری از مخربترین الگوهای ارتباطی در روابط عاطفی است.
مواردی که عدم مسئولیتپذیری را به عنون یکی از نشانههای روابط ناسالم تداعی میکنند عبارتند از:
انکار مشکلات: یکی از اصلیترین الگوهای عدم مسئولیتپذیری در روابط ناسالم، انکار مشکلات است. افرادی که از این الگو استفاده میکنند، معمولاً مشکلات را نادیده میگیرند. یا اصلا وجود آنها را تکذیب میکنند به جای اینکه با آنها برخورد کنند. این میتواند به تعمد به مشکلات در رابطه ادامه داده و روابط را ناسالم کند.
انتقال مسئولیت: در این الگو، یکی از طرفین تلاش میکند مسئولیت اعمال و رفتارهای خود را به طرف دیگر منتقل کند. به عبارت دیگر، آنها به جای اینکه به مسائل خود پاسخ دهند، سعی میکنند که مسئولیت را به دیگران بیندازند. این میتواند به تنش و ناراحتی در رابطه منجر شود.
عدم احترام به حقوق دیگران: در روابط ناسالم، افراد ممکن است به طرف مقابل احترام کافی نگذاشته و به حقوق و نیازهای او پاسخ ندهند. این میتواند به تضادها و اختلافات بیشتر در رابطه منجر شود.
تردید و عدم اعتماد: افرادی که عدم مسئولیتپذیری به عنوان الگوی رفتاری دارند، ممکن است به تردید و عدم اعتماد به طرف مقابل پرداخته و بیشتر به جای رفتارهای مثبت و سازنده، به رفتارهای منفی و ترسوانه پرداخته و از رشد و توسعه رابطه جلوگیری کنند.
گسلایتینگ
گسلایتینگ به معنی دستکاری روانشناختی و کنترل احساسات دیگران است. گاهی از اوقات افراد همه احساسات طرف مقابل را نامعتبرمیخوانند. تا جایی که فرد احساس اشتباهی بودن کند. در واقع گسلایتینگ باعث میشود که فرد فکر کند همه احساساتش اشتباه هستند. در نتیجه نباید آنها را تجربه کند. این موضوع باعث میشود که فرد نسبت به خودش به شک بیفتد و واقعا فکر کند که مشکل از او است. درصورتیکهاحساسات او معتبر هستند و این پارتنر اوست که با فرافکنی و دستکاری احساسات او به دنبال نپذیرفتن مسئولیت خودش و اشتباهاتش است.
پرخاشگری منفعلانه
پرخاشگری منفعلانه نیز یکی از الگوهای ارتباطی رایج در روابط عاطفی است. بسیاری از افراد بهجای اینکه مستقیم و شفاف با پارتنرشانگفتوگو کنند سعی میکنند که به صورت غیرمستقیم و منفعلانه خشم خود را ابراز کنند. این موضوع جدا از اینکه باعث میشود که مشکلات ما حل نشده باقی بمانند، زمینهساز چالشهای بیشتری نیز میشود. برای مثال ممکن است پارتنر ما از این رفتار ما خشمگین شود و واکنشهایمنفی شدیدی نسبت به این رفتار ما نشان دهد.
سخن نهایی
ما در این مقاله پنج الگوی ارتباطی ناسالم را معرفی کردیم. دیوارکشی، تحقیر و برچسبزنی، عدم مسیولیتپذیری، گسلایتینگ و پرخاشگری منفعلانه از جمله مهمترین الگوهای ارتباطی ناسالم هستند که ما حتما باید نسبت به آنها هوشیار باشیم.