به دنیا آوردن فرزند را شاید بتوان به عنوان حساس‌ترین تصمیمی که در طی زندگی مشترک گرفته می‌شود، معرفی کرد. اضافه کردن یک فرد جدید به این جهان مسئولیت‌های بسیار مهمی را با خود به همراه دارد. این مسئولیت‌ها در شرایط مختلف ممکن است ما را با احساسات ناخوشایند مختلفی روبرو کند. یکی از شایع‌ترین احساسات میان پدر و مادرها احساس گناه است. احساسی که مدیریت آن نیز کار ساده‌ای نیست. ما در این مقاله قصد داریم راهکارهایی را برای مدیریت این احساس به والدین معرفی کنیم.
چگونه احساس گناه خود را مدیریت کنیم؟
اول از همه ضروری است که میان دو نوع احساس گناه تفاوت قائل شویم. احساس گناه گاهی سازگار و سالم است و گاه نیز ناسازگار و ناسالم. گاهی اوقات والدین در حق فرزند خود کم‌کاری می‌کنند. در نتیجه طبیعی است که به عنوان یک انسان سالم، دچار احساس گناه شوند. احساس گناه در این شرایط یک احساس سالم است.
اما گاهی اوقات والدین علی‌رغم اینکه به تمام مسئولیت‌های خود به خوبی عمل کرده‌اند دائما با احساس گناه درگیر هستند. در چنین شرایطی می‌توان گفت که این احساس گناه ناسازگارانه و ناسالم است.
اگر در رابطه با فرزندتان با احساس گناه سالم درگیر هستید، سه پیشنهاد برای‌تان داریم:
1_ احساس گناه خود را به رسمیت بشناسید
2_ به پیامی که آن احساس برای‌تان دارد گوش دهید.
3_ تغییرات لازمه را در رفتار خود ایجاد کنید و به وظایف خود در قبال فرزندان‌تان عمل کنید.
اما در رابطه با احساس گناه ناسالم اوضاع کمی پیچیده‌تر است. اوضاع زمانی پیچیده‌تر می‌شود که فرزندان سعی می‌کنند با دستکاری احساسات والدین، خواسته‌های خود را برآورده کنند. یکی از مهم‌ترین احساساتی که می‌تواند والدین را برای برآورده کردن خواسته‌های آنان متقاعد کند، همین احساس گناه است.
خیلی اوقات فرزندان از این موضوع سواستفاده می‌کنند و سعی می‌کنند با دادن احساس گناه به والدین آنان را مجبور به قبول درخواست‌های‌شان کنند. برای مثال فارغ از اینکه پدر و مادر‌شان چقدر به وظایف خود عمل می‌کنند، مدام آنان را با دیگران مقایسه می‌کنند و این پیام را به آن‌ها می‌دهند که هیچ‌گاه نمی‌توانند کار درست را انجام دهند و همواره در حق فرزند خود کم‌لطفی کرده‌اند. این موضوع والدین را با احساس گناه زیادی درگیر می‌کند. حتی اگر به خوبی بدانند که به تمام وظایف خود عمل کرده‌اند.
اگر در رابطه با فرزندتان با این نوع احساس گناه درگیر هستید سه پیشنهاد برای‌تان داریم:
1_ شرایط را واقع‌گرایانه بررسی کنید
همه چیز را بررسی کنید و ببینید که آیا واقعا در رابطه با فرزند خود دچار کم‌کاری شده‌اید یا خیر؟ آیا واقعا در حق آنان کم‌لطفی کرده‌اید یا به خوبی به وظایف‌تان عمل کرده‌اید؟
2_ به‌یاد داشته باشید که نمی‌توانید تمام و کمال نیازهای فرزندان‌تان را برآورده کنید
انتظارات نامعقول از خود نداشته باشید و فراموش نکنید که توانایی ما برای پذیرش مسئولیت محدود است. خود را تمام و کمال مسئول تک‌تک نیازهای فرزندان‌تان ندانید و قبول کنید که در هر صورت قادر به راضی نگه‌داشتن کامل آنان نخواهید بود.
3_ از تقویت این الگوی رفتاری در فرزندتان خودداری کنید.
فرزند شما اگر با هر بار که به شما احساس گناه منتقل کند، به خواسته‌اش برسد، رفته‌رفته یاد می‌گیرد که برای رسیدن به خواسته‌هایش فقط کافی است به شما احساس گناه منتقل کند. هر زمان که متوجه شدید فرزندتان به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه قصد دستکاری احساسی شما را دارد، خیلی قاطع و البته دوستانه به او توضیح دهید که قرار نیست احساس گناه شما را مجبور به تن‌دادن به خواسته‌های آنان کند.
سخن نهایی
ما در این مقاله به بررسی نحوه مدیریت احساس گناه در رابطه با فرزندان پرداختیم. احساس گناه گاهی اوقات سازگارانه و سالم است و باید به پیام آن گوش داد و تغییرات لازمه را در خود ایجاد کرد. اما گاهی اوقات نیز این احساس ناشی نادیده‌گرفتن واقعیت‌ها و داشتن انتظارات بیش‌ازحد از خودمان است. در این شرایط ما باید به خوبی واقعیت‌ها را بررسی کنیم و اجازه ندهیم انتظارات غیرواقع‌گرایانه ما را با احساس گناه درگیر کنند.
